Wat is een eenmanszaak?
Een eenmanszaak is een veelvoorkomende rechtsvorm in Nederland voor startende en kleine ondernemers. De naam doet vermoeden dat je als eigenaar alles alleen moet doen, maar dat is niet per se het geval. De term 'eenmanszaak' verwijst namelijk alleen naar de juridische en financiële structuur van het bedrijf, niet naar het aantal mensen dat er werkt. Je kunt dus medewerkers in dienst nemen en samenwerken met anderen, terwijl je toch een eenmanszaak hebt.
Juridische en financiële kenmerken
Geen rechtspersoonlijkheid
Een belangrijk kenmerk van een eenmanszaak is dat het geen rechtspersoon is. Dit betekent dat je als eigenaar persoonlijk aansprakelijk bent voor eventuele schulden en verplichtingen van het bedrijf. Gaat je bedrijf failliet, dan kunnen schuldeisers aanspraak maken op je privébezittingen, zoals je spaargeld of huis.
Belasting en administratie
Als eigenaar van een eenmanszaak ben je belastingplichtig over de winst uit onderneming via de inkomstenbelasting. Daarbij kun je gebruik maken van fiscale voordelen zoals de zelfstandigenaftrek en de startersaftrek. Ook de MKB-winstvrijstelling vermindert het belastbare bedrag. De administratie hoeft minder uitgebreid te zijn dan bij andere rechtsvormen zoals een bv, maar moet wel aan de eisen van de Belastingdienst voldoen. Denk aan een overzicht van inkomsten en uitgaven, bonnetjes en facturen.
Voordelen van een eenmanszaak
Lage opstartkosten
Een grote aantrekkingskracht van de eenmanszaak zit in de eenvoud en lage kosten bij het oprichten. Je hoeft alleen een inschrijving te doen bij de Kamer van Koophandel, wat meestal minder dan € 100 kost. Er is geen verplicht startkapitaal nodig, in tegenstelling tot bijvoorbeeld een bv.
Eenvoudige besluitvorming
Als enige eigenaar neem jij alle beslissingen. Je hoeft geen rekening te houden met aandeelhouders of andere bestuurders. Dit zorgt voor snelle besluitvorming en een duidelijke structuur in de bedrijfsvoering, wat vooral bij kleine bedrijven en zzp’ers een voordeel kan zijn.
Nadelen die je moet overwegen
Persoonlijke aansprakelijkheid
Het grootste nadeel is de persoonlijke aansprakelijkheid. Dit betekent ook dat je privé in financiële problemen kan komen als je bedrijf schulden maakt. Goede verzekeringen, zoals een bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering, zijn daarom aan te raden.
Mogelijkheden voor groei zijn beperkt
Hoewel je met een eenmanszaak prima kunt starten, zijn er bij groei soms beperkingen. Bijvoorbeeld als je externe investeerders wilt aantrekken of je onderneming internationaal wilt uitbreiden. In zulke gevallen stappen ondernemers vaak over naar een andere rechtsvorm zoals een bv.
Wanneer is een eenmanszaak een goede keuze?
Een eenmanszaak is een goede optie voor startende ondernemers, freelancers en zzp’ers die met een laag risico beginnen en snel willen starten. De eenvoud, fiscale voordelen en lage kosten maken het aantrekkelijk. Maar wie ambitieuze groeiplannen heeft of veel financiële risico’s verwacht, doet er goed aan om ook andere rechtsvormen te overwegen.