Wat is boekwaarde?
De term boekwaarde kom je veel tegen binnen het zakelijk bedrijfsleven, vooral bij het beoordelen van de financiële gezondheid van een bedrijf of het evalueren van investeringen. Maar wat betekent het precies? De boekwaarde is de waarde van een activum zoals die geregistreerd staat op de balans van een onderneming. Deze waarde wordt meestal berekend door de oorspronkelijke aanschafwaarde van het activum te verminderen met de afschrijvingen of waardeverminderingen die sinds de aankoop zijn toegepast.
Waarom is boekwaarde belangrijk?
De boekwaarde geeft zowel ondernemers als investeerders inzicht in de daadwerkelijke waarde van activa binnen een bedrijf. Dit speelt vooral een rol bij het kopen of verkopen van een onderneming, het aantrekken van financiering of het beoordelen van de solvabiliteit. Een hogere boekwaarde kan aanduiden dat een onderneming veel waarde in activa heeft opgebouwd, terwijl een lage boekwaarde kan wijzen op afgeschreven of verouderde activa.
Hoe wordt boekwaarde berekend?
De berekening van boekwaarde is relatief eenvoudig. De formule luidt als volgt:
Boekwaarde = Aanschafwaarde - Cumulatieve afschrijving
Stel dat een bedrijf een machine heeft aangeschaft voor €100.000 en dat de machine jaarlijks €10.000 wordt afgeschreven. Na drie jaar bedraagt de cumulatieve afschrijving €30.000. De boekwaarde op dat moment is dan €70.000.
Boekwaarde vs marktwaarde
Een belangrijk onderscheid om te maken is dat de boekwaarde niet altijd gelijk is aan de marktwaarde. De marktwaarde is het bedrag dat iemand bereid is te betalen voor het activum op de open markt. De boekwaarde is daarentegen gebaseerd op boekhoudkundige principes en kan lager of hoger zijn dan de werkelijke marktwaarde. Dit verschil is vooral belangrijk voor beleggers bij het evalueren van aandelen. Als de boekwaarde per aandeel lager is dan de marktprijs, kan het aandeel overgewaardeerd zijn – en andersom.
Toepassing binnen het bedrijfsleven
Voor ondernemers is het cruciaal om de boekwaarde van hun activa goed bij te houden, vooral bij het opstellen van de jaarrekening of bij het aanvragen van een zakelijke lening. Banken kijken vaak naar de totale boekwaarde van activa bij het bepalen van de kredietwaardigheid van een onderneming. Ook bij belastingaangiftes speelt boekwaarde een rol, bijvoorbeeld bij de afschrijving van bedrijfsmiddelen.
Boekwaarde op de balans
Op een balans komen verschillende boekwaarden samen. Denk aan gebouwen, machines, voertuigen en inventaris. Deze worden allemaal opgevoerd tegen hun boekwaarde. Hierdoor krijg je als buitenstaander een beeld van wat een bedrijf bezit en hoe dit vertaald wordt naar geldbedragen binnen de boekhouding.
Wanneer verandert boekwaarde?
Boekwaarden veranderen in de loop van de tijd, meestal als gevolg van reguliere afschrijvingen. Daarnaast kunnen er herwaarderingen plaatsvinden, wanneer een activum meer of minder waard blijkt dan eerder aangenomen. Denk hierbij aan een bedrijfspand dat opnieuw wordt getaxeerd. Ook buitengewone gebeurtenissen zoals schade of verlies kunnen leiden tot een aanpassing van de boekwaarde.